Mayoz-Mitoz Bölünme









Aşağıdakilerden hangisi, mitoz bölünme ile mayoz-I bölünmesinin ortak özelliklerinden biridir?
A) Homolog kromozomların ayrı kutuplara çekilmesi
B) Kromatitler arasında parça değişiminin gerçekleşmesi
C) Tetratların oluşması
D) Başlangıçtaki kromozom sayısının iki katına çıkması
E) Bölünme tamamlandığında, kromozomların taşıdığı tüm özelliklerin yavru hücrelere eşit olarak aktarılmış olması.
2002-ÖSS
Mayoz bölünmenin genel özellikleri olan homolog kromozom ayrılması, sinapsislerin ve tetratların oluşması Mayoz-I de gerçekleşir. Bu olaylara mitoz bölünmede rastlanmaz.
Mitoz bölünmede kalıtsal olarak başlangıçtakinin aynısı iki hücre oluşurken, mayoz bölünme tamamlandığında n kromozomlu dört hücre meydana gelir.
Mitoz ve Mayoz-I bölünmelerinin başlamasından önce, interfaz safhasında hücredeki kromozomlar eşlenerek DNA miktarını iki katına çıkarırlar.
Cevap – D
Aşağıdaki olaylardan hangisinde bir hücre, kalıtım materyalinin niceliği bakımından kendisinden
farklı hücreler oluşturabilir?
A) Bezelye tohumlarının çimlenmesi
B) Kertenkelenin kopan kuyruğunun onarılması
C) Kurbağanın erbezinde spermlerin oluşması
D) Bira mayasının tomurcuklanması
E) Dikilen fidanın filiz vermesi
1982-ÖSS
Kurbağanın erbezlerinde kromozom sayısı diploit (2n) iken, mayoz bölünme ile monoploit (haploit = n) kromozomlu
hücreleri (spermleri) meydana getirir. Olay sonunda kromozom yapısında da değişmeler meydana gelir. Genlerin
diziliş sırası değişebilir.
Diğer seçeneklere bakılırsa;
A) Bezelye tohumlarının çimlenmesi mitozla gerçekleştiği için kromozom sayısında ve yapısında değişiklik olmaz.
B) Kertenkelenin kopan kuyruğunu onarması mitoz bölünmeyle (rejenerasyon) olduğu için kromozom sayısında ve
yapısında değişiklik olmaz.
D) Bira mayasının tomurcuklanması yine mitozla sağlanır (eşeysiz üreme).
E) Dikilen fidanın filiz vermesi mitozla olur. Yeni hücrelerin kromozom sayılarında ve yapılarında değişiklik olmaz
(çelikle üreme).
Cevap – C
Canlılarda görülen;
I. DNA sını eşleyerek kendine benzer yeni organizmalar meydana getirme
II. Aldığı besini kendine özgü moleküller haline getirme
III. Hücredeki büyük organik molekülleri basit moleküllere ayrıştırma
olaylarından hangileri hem çok hücreli organizmaların her bir hücresinde hem de bir hücreli organizmalarda gerçekleşir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
1995-ÖSS
I. Tek hücreli canlılar kendine benzer organizma meydana getirebilir. Ancak çok hücrelilerin her bir hücresi bunu yapamaz. Ancak üreme hücrelerinin oluşturulup bunların döllenmesiyle yeni canlı oluşturulur. Dolayısıyla hücre bölünmesi bütün hücreler için ortak değildir. Bitkilerin değişmez doku hücreleri (parankima, epidermis, kollenkima gibi) ile hayvanlardaki sinir ve kan hücreleri gelişme tamamlandıktan sonra bölünme yeteneklerini kaybederler.
II. Bütün hücreler anabolizmayı (yapım reaksiyonları) bağımsız olarak gerçekleştirirler. Çünkü ancak bu sayede canlı kalabilirler. En önemli özümleme olayları, protein sentezi, RNA sentezi, yağ sentezi, ATP sentezi olarak sayılabilir.
III. Hücre içinde büyük organik moleküllerin küçük moleküllere dönüşümü ise yıkım reaksiyonlarıdır (katabolizm ). Bu da hücrelerde ortak olarak görülür. Solunum ve fermantasyon önemli yadımlama olaylarıdır. O halde, II. ve III. veriler bütün canlı hücrelerde olmaktadır.
Cevap – D
Normal bir mayoz bölünmenin profaz evresi, aşağıdakilerden hangisi gerçekleştikten sonra başlar?
A) Ribozomlarda protein sentezinin başlaması
B) Sentrozomun kendini eşlemesi
C) Hücrede DNA miktarının iki katına (4n) çıkması
D) Kromatitlerin birbirinden ayrılması
E) İğ iplikçiklerinin oluşması
1998-ÖSS
Mayoz ve mitoz bölünmelerin başlayabilmesi için, kalıtım materyalinin (DNA ların) eşlenmesi gerekir. Bu olay interfaz evresinin son bölümünde gerçekleşir.
DNA sentezini (repklikasyon) hücre bölünmesinin evreleri (profaz, metafaz, anafaz, telofaz) takip eder.
Kromatidlerin ayrılması Mayoz-II nin anafaz evresinde gerçekleşir.
B ve E seçeneklerindeki olaylar Profaz evresinde olur.
Protein sentezi ise, hücrenin interfaz evresinin her kademesinde olur.
Cevap – C
İnsan embriyosunun normal gelişiminde,
I. mitoz
II. mayoz – I ve mayoz – II
III. farklılaşma
olaylarından hangileri görülür?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
2004-ÖSS
İnsan embriyosu, döllenme sonucu oluşmuş olan zigot hücresinin mitoz bölünmeler geçirmesiyle meydana gelir. Mitoz bölünmenin kuralı olarak, her zaman aynı özellikte hücrelerin oluşması gerekir.
Ancak embriyoda, çok farklı görevleri üstlenmiş hücre grupları, dokular ve organlar vardır. Bu durum ise, mitoz bölünmeyle çoğalan hücrelerin farklılaşmasıyla sağlanır.
İnsanda mayoz bölünme, ergenliğini tamamlamış bireylerde, üreme ana hücrelerinden üreme hücreleri (sperm ve yumurtalar) oluşurken gerçekleştirilir.
Cevap – D
I. mikrospordan tüp çekirdeğinin oluşması,
II. triploit endosperm çekirdeğinin oluşması,
III. zigottan embriyo oluşması,
IV. üretken (generatif) çekirdekten sperm çekirdeklerinin oluşması
olaylarından hangileri mitozla gerçekleşir?
2006 ÖSS
B) II ve III
C) II ve IV
D) I, III ve IV
E) II, III ve IV
Triploit endosperm çekirdeği çifte döllenme olayında oluşan bir çekirdektir. Endosperm çekirdeği kutup hücreleri (n+n) ve spermin (n) birleşmesi (döllenme) sonucunda oluşur. Diğer olaylar ise mitoz bölünme sonucunda gerçekleşir. Cevap D
Canlılarda görülen mitoz bölünme, mayoz bölüme ve döllenme olayları sonucunda 1n ve 2n kromozomlu hücreler oluşabilir.
Bu olaylarla ilgili,
I. 2n kromozomlu hücreler --> mayoz --> 2n kromozomlu hücreler --> mitoz --> 1n kromozomlu hücreler --> döllenme --> 2n kromozomlu hücreler.
II. 2n kromozomlu hücreler --> mitoz --> 2n kromozomlu hücreler--> mayoz --> 1n kromozomlu hücreler --> döllenme --> 2n kromozomlu hücreler.
III. 1n kromozomlu hücreler --> mayoz --> 2n kromozomlu hücreler -->mitoz --> 1n kromozomlu hücreler --> döllenme --> 2n kromozomlu hücreler.
ifadelerinin hangilerinde, olayların gerçekleşme sırası ve kromozom sayıları doğru olarak verilmiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
1994-ÖSS
Canlılarda görülen mitoz bölünme ile kromozom sayısı sabit tutulur. Hücre sayısı bir bölünme sonucu 2 katına çıkar. Çoğunlukla büyüme ve gelişmeyi sağlar.
Mayoz bölünme ise; kromozom sayısını yarıya indirir. Hücre sayısı da 4 katına çıkarır. Burada dikkat edilmesi gereken bir nokta mayoz bölünmenin gametlerin oluşumunda görülmesidir.
Canlıların kromozom sayılarının sabit kalmasını sağlayan mayoz bölünme ve döllenmedir.
Cevap – B
Canlılarda gerçekleşen,
I. kromozomların kutuplara düzenli olarak çe
kilmesi,
II. mayozda homolog kromozomlar arasında
parça değişiminin olması,
III. interfazda DNA nın kendini eşlemesi,
IV. mayozda homolog kromozomların ekvator
düzleminde rastgele dizilmesi
olaylarından kural olarak genetik çeşitliliği
artıranlar, aşağıdakilerin hangisinde birlikte
verilmiştir?
A) İ ve II B) İ ve III C)ll ve III D) II ve IV E) III ve IV
2008-ÖSS Fen-1
Mayozda homolog kromozomlar arasında parça değişiminin
olması (krossing over) ve mayozda homolog kromozomların
ekvator düzleminde rastgele dizilmesi hücrelerde
farklı gen kombinasyonları oluşturur.
YANIT D
Diploit (2n kromozomlu) bir canlıda,
I. sperm ana hücresindeki,
II. zigot hücresindeki,
III. yumurta hücresindeki
kromozom sayılarından hangileri, vücut hücresindeki kromozom sayısına eşittir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I ve III
2002 ÖSS
Diploit (2n) kromozomlu canlılarda, vücut hücreleri (2n) kromozomlu, üreme hücreleri (sperm ve yumurta) ise (n) kromozomlu olur.
•Dış döllenme yapan hayvanlarda,
•Dış döllenme yapan hayvanlarda (balık ve kurbağa) çiftleşme organı yoktur.
•Gametler;
A)I ve II B)I ve IV C)II ve III D)III ve IV E)II, III ve IV
I. sperm ana hücresindeki,
II. zigot hücresindeki,
III. yumurta hücresindeki
kromozom sayılarından hangileri, vücut hücresindeki kromozom sayısına eşittir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I ve III
2002 ÖSS
Diploit (2n) kromozomlu canlılarda, vücut hücreleri (2n) kromozomlu, üreme hücreleri (sperm ve yumurta) ise (n) kromozomlu olur.
Soruda verilen sperm ana hücresi, mayoz bölünmeyle n kromozomlu spermleri oluşturur.
Bu nedenle 2n kromozomludur.
Zigot ise yumurta (n) ve sperm (n) hücrelerinin döllenmesiyle oluştuğu için 2n kromozomlu olur.
Cevap D
•Dış döllenme yapan hayvanlarda,
I. Yumurtalık
II. Çiftleşme organı
III. Boşaltım organı
yapılarından hangilerinin bulunması beklenemez?
A)Yalnız I B)Yalnız II C)Yalnız III D)I ve III E)II ve III
1999 ÖSS•Dış döllenme yapan hayvanlarda (balık ve kurbağa) çiftleşme organı yoktur.
Doğru Yanıt: B
•Gametler;
I. şekillerine göre
II. büyüklüklerine göre
III. gen çeşidine göre
IV. oluşma şekline göre
farklılık gösterirler.
verilenlerden hangileri, eşeyli üremenin izogami veya heterogami olarak gruplandırılmasındakullanılır?
A)I ve II B)I ve IV C)II ve III D)III ve IV E)II, III ve IV
2012YGS Gametler şekillerine ve büyüklüklerine bakılarak gruplandırılır. Bu değerler aynı olduğunda izogami, farklı olduğunda heterogami olur.
Yanıt A
•Mitoz bölünme ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır?
A)Bir hücrelilerde üremeyi sağlar
B)Çok hücrelilerde büyüme ve onarım sağlar
C)Kalıtsal bilgiyi hücreden hücreye taşır
D)Yalnız diploit kromozomlu hücrelerde görülür.
E)Kromozom sayısı değişmez1998ÖSS
Yalnız diploit kromozomlu hücreler görülür.
CEVAP D
•Hem erkek hem de dişi üreme organı taşıyan verimli (kısır olmayan) bir çiçekte,
I. Polen oluşumu sırasında mayoz ve mitoz bölünmenin görülmesi
II. Birden fazla polen oluşması
III. Erkek organda oluşan polenin dişi organdaki yumurtayı döllenmesi
IV. Yumurta ana hücresinin mayoz bölünme geçirmesi
olaylarında hangilerinin her zaman gerçekleşmesi beklenemez?
A)Yalnız III
B)I ve II
C)II ve III
D)II ve IV
E)I, II ve III
2012LYS
Çiçek verimli olduğuna göre yumurta ve poleni oluşturur. bu sırada hem mayoz hem de mitoz bölünme görülür. Ayrıca daima birden fazla polen meydana gelir. Fakat, genel olarak bir çiçeğin yumurtasını bir başka çiçeğin poleninden oluşan spermler döller.
Doğru Yanıt: A
• I. Planaria'nın rejenerasyonları üretilmesi
II. İki hermafroditin birbirini döllemesi
III. Hermafroditin kendi kendini döllenmesi
Yukarıda verilen üreme şekilleri sonucu meydana gelen çeşitliliğin azdan çoğa doğru sıralanışı hangi seçenekte verilmiştir?
A)I - II - IIII B)I - III - II C)II - III - I D)II - I - III E)III - I - II
2010LYS
I.Planarya'nın rejenerasyonla üretilmesi (eşeysiz üreme) çeşitliliğe neden olmaz.
II.Hermafroditin kendi kendisini döllemesi çok az çeşitliliğe neden olur.
III.İki hermafrodit arasındaki döllenme normal bir eşeyli üremedir. bu şekildeki üreme ile diğerlerine göre daha fazla çeşitlilik meydana gelir.
Doğru Yanıt: B
•Embriyo gelişimi sırasında besin ve oksijen ihtiyacını annenin kanından karşılayan bir canlıtüründe;
I. İç döllenme
II. İç gelişme
III. Dış döllenme
IV. Dış gelişme
olaylarından hangileri gerçekleşir?
A)YalnızI B)I ve II C)I ve IV D)II ve III E)III ve IV
2010LYS
Plasentalı memeliler, embriyo gelişimi sırasında besin ve oksijen ihtiyacını anne kanından karşılar. Bunlarda iç döllenme, iç gelişme görülür.
Yanıt B
•Başkalaşım geçiren bir canlı türünde larva ile ergin bireyin,
I. Yaşam ortamı
II. Besin kaynağı
III. Solunum organı
gibi özelliklerinden hangileri birbirinden farklı olabilir? A)Yalnız I B)I ve II C)I ve III D)II ve III E)I, II ve III
2013YGS
Larva ve ergin bireyin
I. Yaşama ortamı su ve kara
II. Besin kaynağı, otçul ve etçil
III. Solunum organı solungaç akciğer şeklinde farklılık gösterebilir.
Doğru Yanıt: E
I. Yaşama ortamı su ve kara
II. Besin kaynağı, otçul ve etçil
III. Solunum organı solungaç akciğer şeklinde farklılık gösterebilir.
Doğru Yanıt: E
•Mitoz hücre bölünmesinin metafaz devresi, aşağıdakilerden hangisiyle başlar?
A)DNA'nın kendisini eşlemesi
B)Kardeş kromatidlerin birbirinden ayrılması
C)Sentriyollerin kutuplara yönelmesi
D)Koromozom spirallerinin açılması
E)Çekirdek zarının erimesi
2011LYS
•Mitoz DNA'nun kendini eşlemesi ile başlar. Profazda kromozomlar belirginleşir, çekirdek zarı erir, Metafazda sentriyoller zıt kutuplara çekilir. Kardeş kromatidlerin biribirinden ayrılması anafazda gerçekleşir.
Doğru Yanıt: C
•Güvercinde yumurta oluşumu
II. Bira mayasında tomurcuklanma ile yeni birey oluşumu
III. Deniz yıldızının kopan kolunun tamamlanması
IV. Arılarda partenogenezle erkek arı oluşumu
Yukarıda verilen örneklerden hangilerinde kalıtsal çeşitlilik oluşur?
II. Bira mayasında tomurcuklanma ile yeni birey oluşumu
III. Deniz yıldızının kopan kolunun tamamlanması
IV. Arılarda partenogenezle erkek arı oluşumu
Yukarıda verilen örneklerden hangilerinde kalıtsal çeşitlilik oluşur?